Strobilanthes cusia (Nees) Kuntze

ไม้พุ่มขนาดเล็ก สูง 50 - 80 เซนติเมตร ลำต้นเป็นข้อปล้องคล้ายขาไก่ แตกกิ่งก้านตามข้อ ลำต้นกลม

ใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม หัวใบเรียวท้ายใบแหลมขอบใบหยัก ใบด้านบนสีเขียวมัน ใบแก่หรืออ่อนเมื่อถูกกดหรือทุบทิ้งไว้กลายเป็นสีดำ

ดอกเป็นช่อออกตามซอกใบและกิ่ง รูปทรงคล้ายระฆัง ดอกสีม่วง

เมล็ดลักษณะแบน เกลี้ยงมีสีน้ำตาลมีจำนวน 4 เมล็ด

ผลเป็นแห้งแบบแคปซูลรูปขอบขนาน เมื่อแก่จะเป็นสีน้ำตาล และแตกง่าย

ยาพื้นบ้านล้านนาใช้ ใบ ต้มน้ำดื่ม แก้ไข้

ยาพื้นบ้านใช้รากและใบ ต้มน้ำดื่ม แก้ไข้ ปวดศีรษะเนื่องจากหวัด เจ็บคอ หลอดลมอักเสบ ต่อมทอนซิลอักเสบ ตาอักเสบ

ทั้งต้น สับเป็นท่อน แช่กับน้ำผสมปูนขาวประมาณ 10 วัน เพื่อทำสีย้อมผ้า