คลังต้นไม้แห่งการเรียนรู้

26 พฤศจิกายน 2568
23

มะกอกน้ำ

ไม้ประดับ
ชื่อไทย มะกอกน้ำ
ชื่ออื่น สมอพิพ่าย สารภีน้ำ สีชัง
ชื่อวิทยาศาสตร์

Elaeocarpus hygrophilus Kurz

ชื่อวงศ์ ELAEOCARPACEAE
ลักษณะวิสัย

โดยจัดเป็นไม้ยืนต้นผลัดใบแต่ไม่พร้อมกัน มีความสูงของต้นประมาณ 8 - 15 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มโปร่ง มีรูอากาศเป็นแนวยาว เปลือกลำต้นค่อนข้างเรียบเป็นสีน้ำตาล มีรอยแตกเป็นร่องเล็กตื้น ๆ ตามความยาวของลำต้น ตามกิ่งมีรอยแผลใบชัดเจน

ลักษณะใบ

ใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนสลับหนาแน่นที่บริเวณปลายกิ่ง รูปขอบขนาน รูปไข่กลับ หรือเป็นรูปแกมรูปใบหอก ปลายใบมนหรือป้าน โคนใบสอบ ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อย ท้องใบและหลังใบเรียบ ผิวใบเป็นมันสีเขียวเข้ม ส่วนใบอ่อนเป็นสีเขียวอมเหลือง ก้านใบอ่อนเป็นสีออกแดงเข้ม ก้านใบแก่เป็นสีแดงอมน้ำตาล ยาวประมาณ 0.5 - 2 เซนติเมตร

ลักษณะดอก

ดอกเป็นช่อตามซอกใบ ช่อดอกยาวประมาณ 2 - 10 เซนติเมตร ส่วนก้านดอกยาวประมาณ 2 - 7 เซนติเมตร ดอกย่อยเป็นสีขาวห้อยลงคล้ายระฆัง มีกลีบดอก 5 กลีบ รูปไข่กลับ ปลายกลีบดอกจักเป็นฝอยเล็ก ๆ ยาวประมาณครึ่งหนึ่งของความยาวกลีบ ส่วนกลีบเลี้ยงดอกมี 5 กลีบ เป็นสีเขียว ปลายกลีบแหลม เป็นดอกแบบสมบูรณ์เพศ ภายในดอกมีเกสรเพศผู้ประมาณ 15 - 25 ก้าน มีเกสรเพศเมีย 1 ก้าน

ลักษณะเมล็ด

เมล็ดมะกอกน้ำเป็นรูปกระสวยหรือรูปรี ปลายเรียวแหลม ผิวเมล็ดขรุขระและแข็งมาก เมล็ดเป็นสีน้ำตาลอ่อน ส่วนก้านผลยาวประมาณ 0.7 - 1 เซนติเมตร

ลักษณะผล

ผลสดแบบมีเนื้อ รูปทรงกลมรีหรือรูปไข่ มีขนาดกว้างประมาณ 1.5 - 2 เซนติเมตรและยาวประมาณ 3 - 4 เซนติเมตร ปลายผลเรียวแหลม ผิวผลเรียบเป็นสีเขียว ผลสามารถรับประทานได้ โดยผลอ่อนจะเป็นสีเขียวอ่อน ผิวผลเกลี้ยง เนื้อในอ่อนนุ่ม มีรสเปรี้ยวอมฝาด ส่วนผลสุกจะเป็นสีส้มหรือสีแดงเข้ม มีรสเปรี้ยวอมหวานและฝาดเล็กน้อย ภายในมีเมล็ดเดี่ยว

สรรพคุณ

ผลมีรสฝาดอมเปรี้ยวหวาน นำไปดอง เชื่อม แช่อิ่ม หรือมาจิ้มพริกเกลือ ช่วยแก้เสมหะในลำคอ และชุ่มคอหรือเป็นยาระบาย

 

 

 

สถานที่ ฐานต้นไม้แห่งการเรียนรู้
Share this: