คลังต้นไม้แห่งการเรียนรู้

ขี้เหล็ก

• ชื่อไทย
  ขี้เหล็ก
• ชื่ออื่น
  ขี้เหล็กแก่น ขี้เหล็กบ้าน ผักจี้ลี้ แมะขี้แหละพะโด ยะหา ขี้เหล็กใหญ่ ขี้เหล็กหลวง ขี้เหล็กจิหรี่
• ชื่อวิทยาศาสตร์

  Senna siamea (Lam.) H.S.Irwin & Barneby

• ชื่อวงศ์
  FABACEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

• ลักษณะวิสัย

  เป็นไม้ยืนต้นสูงประมาณ 8-15 เมตร ลำต้นมักคดงอ เปลือกมีสีเทาถึงน้ำตาลดำแตกเป็นร่องตื้น ๆ ตามยาว แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแคบ

• ลักษณะใบ

  เป็นใบประกอบแบบขนนก เรียงสลับกัน ใบเป็นสีเขียวเข้ม มีใบย่อยรูปรี 5-12 คู่ กว้างประมาณ 1.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 4 เซนติเมตร ที่ปลายสุดเป็นใบเดี่ยว ปลายใบเว้าตื้น โคนใบมน ขอบและแผ่นใบเรียบ

• ลักษณะดอก

  ดอก ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง ดอกสีเหลือง กลีบเลี้ยงกลม มี 3- 4 กลีบ ปลายมน กลีบดอกมี 5 กลีบ ปลายมน โคนเรียว หลุดร่วงง่าย ก้านดอกยาว 1-1.5 ซม. เกสรเพศผู้มีหลายอัน

• ลักษณะเมล็ด
• ลักษณะผล

  ผล เป็นฝักแบนยาว กว้าง 1.3 ซม. ยาว 15-23 ซม. หนา มีสีน้ำตาล มีหลายเมล็ด

• สรรพคุณ

  ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง บำรุงรักษาสายตา เสริมสร้างภูมิต้านทานโรค ป้องกันหวัด ช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น บำรุงธาตุ แก้ธาตุพิการ แก้ไฟ ทำให้ตัวเย็น แก้โรคกษัย รักษาโรคเบาหวาน ลดความดันโลหิตสูง รักษาวัณโรค ยับยั้งและชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง