คลังต้นไม้แห่งการเรียนรู้

โสกเขา

• ชื่อไทย
  โสกเขา
• ชื่ออื่น
  เข็มแดง ชุมแสงควน โรก สมโสก สาย โสกดอน
• ชื่อวิทยาศาสตร์

  Saraca declinata (Jack) Miq.

• ชื่อวงศ์
  CAESALPINIACEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

• ลักษณะวิสัย

  ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-15 เมตร ผลัดใบ เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ รูปทรงกระบอก ปลายกิ่งห้อยย้อยลู่ลง เปลือกเรียบสีน้ำตาลปนเทา

• ลักษณะใบ

  ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก 2 ชั้น ปลายคู่ เรียงสลับยาว 15-50 ซม. ใบย่อย 3-7 คู่ เรียงสลับ ใบรูปไข่ถึงรูปใบหอก กว้าง 3.5-5.6 ซม. ยาว 10-13 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบรูปลิ่ม ขอบใบเป็นคลื่น ใบเกลี้ยง ผิวใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ด้านล่างสีอ่อนกว่า ใบอ่อนสีม่วง เส้นแขนงใบข้างละ 5-7 เส้น ก้านใบยาวประมาณ 0.5 ซม.  

• ลักษณะดอก

  ดอกมีสีเหลืองแสดถึงสีแดง ไม่มีกลีบดอก กลีบเลี้ยงเป็นหลอดเรียวยาว 1-2 ซม. ที่ปลายแยกเป็นกลีบมนๆ 4 กลีบ เกสรเพศผู้ 4 อัน ยาว 3.5 ซม.ออกเป็นช่อแบบช่อเชิงหลั่นตามปลายกิ่ง ช่อดอกยาว 10-20 ซม. ดอกบานเต็มที่กว้าง 1.5-2 ซม. มีใบประดับสีชมพู 2 ใบ เริ่มออกดอกเดือนมกราคมถึงเมษายน

• ลักษณะเมล็ด

   เมล็ดกลม แบน

• ลักษณะผล

  เป็นฝักแห้งแตก ทรงแบนโค้งรูปขอบขนาน กว้าง 3-6 ซม. ยาว 7-30 ซม. มีเพียงช่อละ 1-2 ฝัก ภายในฝักมี 1-4 เมล็ด

• สรรพคุณ

  นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ รากใช้ต้มดื่มแก้พิษมึนเมาได้ ดอกช่วยแก้ไอ ขับเสมหะ